CSS Nedir?
İnternet dünyasında karşımıza çıkan kavramlardan olan CSS, HTML ve JavaScript gibi, internet sayfalarının kodlanmasında kullanılan 3 ana teknolojiden biri olarak tanımlanabilir. Açılımı “Cascading Style Sheets”, Türkçe karşılığı “Basamaklı Biçim Sayfaları” ya da “Basamaklı Stil Şablonları” olarak belirtilir. En basit şekliyle CSS, HTML etiketlerimizi görsel açıdan (boyut, renk, font vb.) geliştirmemizi sağlar.
Bir HTML sayfasının nasıl görüntüleneceğini tarif eden CSS içerisinde sayfadaki başlık, metin, resim, video gibi öğelerin görsel özelliklerinin yanı sıra, sayfa yerleşimi ve bu yerleşimin farklı ekranlarda, cihazlarda ya da diğer ortamlarda nasıl değişeceği bilgisi de yer alır.
CSS ilk kez 10 Ekim 1994 tarihinde, CERN’de Tim Barners-Lee ile çalışan Hakon Wium Lie tarafından ortaya konmuştur. Daha sonra çeşitli forum ve eposta listelerinde yapılan birkaç farklı stil sayfası dili taslağını da göz önünde bulunduran W3C (Dünya Çapındaki Ağ Birliği), 1996 yılında ilk CSS önerisini sunmuştur. Zamanla internet kullanımının yaygınlaşması ve kullanım amaçlarının çeşitlenmesiyle yeni ihtiyaçlar doğmuş ve W3C, 12 Mayıs 1998’de CSS2 önerisini sunmuştur. CSS3 için çalışmalar da bu gelişmenin hemen ardından başlamış ve tarayıcı desteği artmış olmasına rağmen 2016’da halen geliştirilme noktasındadır.
CSS Katmanları Nelerdir?
İnternet sayfaları yapısal açıdan incelendiğinde üç katmandan oluşur. Bu katmanlar önem ve uygulama sırasına göre içerik katmanı, görselleştirme katmanı ve etkileşim katmanı olarak birbirinden ayrılırlar. Şimdi bu katmanları sırasıyla inceleyelim…
İçerik Katmanı (HTML)
İçerik katmanı, sayfa sahibinin ziyaretçiye aktarmak istediği bilgi, HTML ile etiketlenerek oluşturulur. Her internet sayfasında muhakkak içerik katmanı mevcuttur. İnternet sayfalarının içeriği daha çok metin olsa da resim, animasyon, video gibi farklı ortamlar da içerik olarak kullanılabilmektedir. Bu katmanda içeriğin nasıl görüntüleneceğine dair bilgi yer almaz.
Görselleştirme Katmanı (CSS)
İçeriğin sayfayı ziyaret eden kişiye nasıl gösterileceğini belirleyen katman görselleştirme katmanıdır. Bu katmanda içeriğin ekran boyutuna göre ayarlanması, yazı boyutunun belirlenmesi, renk, beyaz alan gibi görsel öğelerin tanımlanması gibi işlemler yapılır. Görselleştirme katmanı için önerilen ve yaygın olarak kullanılan dil CSS dilidir.
Etkileşim Katmanı (JavaScript)
Kullanıcı ve sayfa arasındaki etkileşim yöntemlerini ve sonuçlarını tanımlayan katmanlar, etkileşim katmanını oluşturur. Sayfaların ziyaretçi ile etkileşimi, formların kontrol edilmesi gibi basit işlemlerden, masaüstü yazılımlarına benzer kapsamlı web uygulamalara kadar çeşitlilik gösteren bu katman genellikle JavaScript ile kodlanır.
CSS Neden Tercih Edilir?
CSS ve HTML birbiriyle sık sık birlikte kullanılsa da farkları ile dikkat çekerler. HTML’nin amacı içeriği tarif etmek, içeriğin hiyerarşisini belirlemek olup, HTML, içeriğin nasıl görüntüleneceğini, sayfaya nasıl yerleşeceğini belirlemek için tasarlanmış bir dil özelliği göstermez. HTML’nin işi, Sayfanın başlığı nedir, sayfadaki bağlantılar hangileridir, alt alta dizili bu satırlar bir liste midir yoksa sıradan paragraflar mıdır? Gibi sorulara yanıt vermektir. HTML, başlığın ne renk olacağına, logonun nerede olacağına karar vermez.
CSS’in işlevi ise tam olarak bu noktada kendini gösterir. Neyin, nerede, nasıl görüntüleneceğini tarif eden CSS’in sorumluluk alanında logonun sayfanın sol üst köşesini tamamıyla kaplayacak şekilde görüntülenmesi gibi işlemler yer alır. Örneğin bir süre sonra logonun sağ üst köşenin tamamını kaplaması gerekiyorsa bu işlem yine CSS’le yapılır. CSS’in sağladığı avantajların en başında güncelleme kolaylığı gelir. Bir veya birkaç CSS dosyasında tüm bir sitenin görselleştirme bilgisi tutulabilir. CSS kullanan kişi tek bir dosyada tek bir satırı günceller ve bu, sitenin bakımı ve güncellemesi açısından büyük bir avantaj olarak ön plana çıkar.